زمانی که عارضه اندومتریوز نمایان‌گر می‌شود اولین نگرانی که برای فرد رقم می‌خورد راه‌های درمان اندومتریوز است. شاید بر این تصور باشیم که بعد از تشخیص اندومتریوز، عمل لاپاراسکوپی برای فرد به طور حتمی تجویز می‌گردد. اگر شما هم جزو افرادی هستید که سوالات بسیاری را در زمینه درمان اندومتریوز دارید، همراه ما تا انتهای مقاله باشید.
روش درمان آندومتریوز
همانطور که می‌دانیم این عارضه مختص زنان است و می‌تواند باعث دردهای لگنی مزمن، اکثرا در قسمت تحتانی شکم شود. همچنین می‌تواند باعث شود فرد نازایی را تجربه کند. در نتیجه گذشت از درمان به موقع اندومتریوز، می‌تواند آن را شدت بخشد و همچنین عوارض جبران ناپذیر دیگری را به همراه داشته باشد. می‌پرسید عوارض آندومتریوز چیست؟ بهتر است بدانیم عوارض اندومتریوز بسته به محل قرارگیری و درگیر کردن آن ناحیه متفاوت است. به طور مثال اگر اندومتریوز مثانه را درگیر کرده باشد می‌تواند عوارضی مانند تکرر ادرار یا درد در هنگام دفع ادرار را به همراه داشته باشد. نکته‌ای که در این میان باید به آن بسیار توجه داشته باشیم آن است که این عوارض دوره‌ای هستند. منظور از دوره‌ای بودن عوارض آن است که فرد هر ماه با نزدیک شدن به دوران قاعدگی، این عوارض را تجربه می‌کند.
با مراجعه فرد به پزشک، در ابتدا ممکن است معاینه واژینال در مطب و همچنین سونوگرافی برای فرد تجویز گردد. در نهایت بعد از تشخیص قطعی اندومتریوز درمان با دو روش جراحی و درمان دارویی انجام می‌گردد. در ادامه مقاله هر دو روش درمانی رو مورد بررسی قرار می‌دهیم.
درمان جراحی اندومتریوز
یکی از راه‌های درمان اندومتریوز جراحی است. توجه داشته باشید جراحی اولین و آخرین انتخاب پزشک نیست و درمان بر اساس وضعیت و موقعیت اندومتریوز تجویز می‌گردد. به طور کلی جراحی‌هایی که برای این عارضه انجام می‌شود شامل:
- لاپاراسکوپی: جراحی لاپاراسکوپی یک روش جراحی کم تهاجمی است که با استفاده از برش‌های کوچک در ناحیه شکم و استفاده از دستگاه لاپاراسکوپ (یک نوع ابزار جراحی با لوله باریک و دوربین) انجام می‌شود. این روش امکان بررسی و برداشت بافت‌های آندومتریوز را فراهم می‌کند. به طور کلی در این روش، جراح اقدام به برداشت و یا فرسایش (تخریب سلول‌های اندومتریوز) همچنین در برخی مواقع ترکیب این دو روش، استفاده می‌کند.
- لاپاراتومی: این روش در مواردی که لاپاراسکوپی و درمان‌های دیگر پاسخگو نباشد، مورد استفاده قرار می‌گیرد. لاپاراتومی امکان برداشت و یا سوزاندن کیست و بافت‌های آندومتریوز را فراهم می‌کند.
- هیسترکتومی: در مواردی که آندومتریوز به شدت پیشرفته باشد و درمان دیگر موثر نباشد، ممکن است هسترکتومی (برداشت رحم) نیاز باشد. این روش به طور کامل بافت آندومتریوز را از بین می‌برد و می‌تواند درمانی موقت یا دائمی برای بیماری باشد. اما باید توجه داشته باشیم که انجام جراحی هیسترکتومی می‌تواند باعث ناباروری دائمی شود.
در هر صورت، تصمیم نهایی درباره روش جراحی برای درمان آندومتریوز به طور کامل به وضعیت و شدت بیماری، علائم، نیازهای بیمار و توصیه‌های پزشک بستگی دارد. پزشک شما می‌تواند بر اساس تشخیص و تجویزات خاص شما، بهترین روش درمانی را تعیین کند.
هورمون درمانی برای آندومتریوز
هورمون درمانی یک روش غیر جراحی است که برای کنترل علائم و کاهش رشد بافت آندومتریوز استفاده می‌گردد. این درمان معمولاً به عنوان یک گزینه اولیه درمانی برای آندومتریوز متوسط و شدید در نظر گرفته می‌شود. البته باید توجه داشته باشیم که هیچ دارویی به تنهایی قادر به درمان کامل اندومتریوز نیست. به بیانی دیگر هدف از دارو درمانی، کاهش علائم، بهبود کیفیت زندگی است. تجویز دارو بر اساس علائم، تمایل به بارداری، سن و .. متفاوت است. به طور کلی دارو‌هایی که ممکن است برای درمان اندومتریوز تجویز گردد شامل:
- آنالوگ‌های گنادوتروپین-لیزین
- داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن
- کنتراسپتیو‌ها
- آنالوگ‌های پروژستین
تاثیر اصلاح سبک زندگی بر اندومتریوز
بهتر است بدانیم با رعایت نکاتی و به بیان کلی با تغییر در سبک زندگی، می‌توانیم در کنترل این عارضه نقش مفیدی داشته باشیم. منظور از اصلاح سبک زندگی شامل تغییرات در عادات روزانه شما مانند تغذیه، ورزش و مدیریت استرس است. در زیر تأثیر اصلاح سبک زندگی بر اندومتریوز را بررسی خواهیم کرد:
- تغذیه سالم: مصرف یک رژیم غذایی سالم و متنوع می‌تواند به بهبود وضعیت آندومتریوز کمک کند. رژیم غذایی باید شامل مقدار مناسبی از مواد غذایی سالم مانند میوه‌ها، سبزیجات، ماهی، مواد غذایی دارای فیبر بالا و آنتی‌اکسیدان‌ها باشد. همچنین، کاهش مصرف مواد غذایی چرب توصیه می‌شود.
- ورزش و فعالیت بدنی: فعالیت بدنی منظم و مناسب می‌تواند به بهبود سلامتی عمومی و کاهش التهاب‌های مرتبط با آندومتریوز کمک کند. ورزش‌های ملایم و متوسط مانند پیاده‌روی، شنا، یوگا و تمرینات استقامتی می‌توانند مفید باشند.
- مدیریت استرس: استرس ممکن است تاثیر منفی بر تعادل هورمونی و سیستم ایمنی بدن داشته باشد و به تشدید علائم آندومتریوز منجر شود. از روش‌های مدیریت استرس مانند روش‌های تنفسی عمیق، مدیتیشن، یوگا و تکنیک‌های آرامش استفاده کنید. همچنین، به وقت کافی برای استراحت و خواب مناسب توجه کنید.
- قطع سیگار: سیگاری کشیدن می‌تواند ریسک ایجاد و تشدید آندومتریوز را افزایش دهد. بنابراین، بهترین روش برای کاهش این ریسک، قطع کامل سیگار است.
- مراقبت از وزن: حفظ وزن سالم و جلوگیری از چاقی می‌تواند به بهبود وضعیت آندومتریوز کمک کند. چاقی می‌تواند تاثیر منفی بر تعادل هورمون‌ها و التهاب‌ها در بدن داشته باشد که می‌تواند عوارض اندومتریوز را تشدید کند. بنابراین، تغییرات در سبک زندگی که به حفظ وزن سالم و کاهش چاقی منجر شود، می‌تواند مفید باشد.
مهم است که به همراهی پزشک خود اقداماتی برای اصلاح سبک زندگی خود انجام دهید. پزشک شما می‌تواند راهنمایی‌های دقیق‌تری در مورد تغییرات سبک زندگی مناسب برای شما ارائه دهد و با شما برنامه‌هایی برای اصلاح تغذیه، فعالیت بدنی و مدیریت استرس تعیین کند. به همین ترتیب، برای بهبود وضعیت اندومتریوز، ترکیب درمان دارویی معمولاً با تغییرات سبک زندگی توصیه می‌شود. همچنین، هرگز نباید تغییرات درمانی خود را بدون مشاوره و راهنمایی پزشک تغییر دهید.
نتیجه‌گیری
درمان اندومتریوز بر اساس شرایط و موقعیت اندومتریوز متفاوت است. توجه داشته باشید انتخاب پزشکی حاذق تاثیر بسیاری در روند درمان و در نهایت نتیجه بخش آن دارد.