گرمای شدید در دوران بارداری می‌تواند با خطرات بسیاری مانند مرده زایی، زایمان زودرس و یا سقط جنین همراه باشد. با اینکه گرمازدگی برای تمام افراد می‌تواند خطرناک باشد اما برای مادران باردار با خطرات بیشتری همراه است زیرا بدن یک زن حامله باید شرایطی را ایجاد نماید تا هم دمای بدن مادر و هم جنین او خنک باقی بماند.
گرمازدگی در دوران بارداری
گرمازدگی به دلیل بالارفتن دمای بدن رخ می‌دهد و به دنبال فعالیت‌های بدنی شدید و یا قرار گرفتن در معرض هوای گرم ایجاد شود. برخی از علائمی که گرمازدگی ایجاد می‌نماید مانند احساس خستگی، تهوع دربارداری و گرفتگی عضلات با علائمی که خانم‌های باردار طی دوران بارداری با آن مواجه هستند مشابه است، به همین دلیل ممکن است در برخی موارد نسبت به علائم هشداردهنده‌ی گرمازدگی بی توجهی شود. بنابراین توصیه می‌شود نسبت به علائم گرمازدگی در دوران بارداری آگاهی کامل داشته باشید تا بتوانید اقدامات مناسب را جهت برطرف نمودن آن انجام دهید. همچنین بهتر است اطلاعات کاملی را درباره مراقبت‌های دوران بارداری کسب کنید.
خطرات گرمازدگی در دوران بارداری
- بارداری احتمال کم آبی بدن را افزایش می‌دهد بنابراین بدن یک خانم باردار نمی‌تواند با عرق کردن خنک شود. قرار گرفتن در محیط‌ی گرم باعث می‌شود دمای داخلی بدن به شدت افزیش بیابد. در برخی موارد بالا رفتن دمای داخلی بدن و یا تب در دوران بارداری منجر به ایجاد نقایص مادرزادی و عوارض دیگر برای جنین می‌شود.
- گرمازدگی طی بارداری می‌تواند احتمال ابتلا به فشار خون بالا و پره اکلامپسی را افزایش دهد. این عوارض منجر به ایجاد مشکلات شدید و حتی خطر مرگ برای مادر می‌شود.
- افزایش احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی
- بر اساس تحقیقاتی که به تازگی انجام شده است گرمازدگی حین بارداری می‌تواند حتی در رشد جنین اختلال ایجاد کند و باعث کاهش وزن نوزاد در هنگام تولد شود. گاهی اوقات نیز با عوارض خطرناک‌تر مانند مرگ بلافاصله پس از تولد و یا زایمان زودرس همراه خواهد بود.
به طور کلی در بارداری سوالات بسیاری از جمله میوه ممنوعه در بارداری و .. برای فرد مطرح می‌گردد که با تحقیق و پرس و جو می‌توانید به تمام نگرانی‌ها خاتمه دهید
تاثیر گرمازدگی روی جنین در دوران بارداری
هنوز به طور کامل مشخص نیست که چرا گرمازدگی می‌تواند عوارض نام برده شده را در جنین و مادر ایجاد نماید اما به نظر می‌رسد گرمای شدید می‌تواند منجر به التهاب شده و میزان جریان خونی که به جنین می‌رسد را کاهش دهد در نتیجه جنین با کاهش مواد مغذی و اکسیژن روبرو خواهد بود. در واقع زمانی که رگ‌های خونی وقتی مادر در معرض گرمای شدید قرار می‌گیرد، تنگ می‌شوند در نتیجه میزان خون و مواد مغذی که به جنین می‌رسد کاهش می‌یابد. این موضوع در اوایل بارداری (12 هفته‌ی اول) می‌تواند در رشد جنین اختلال ایجاد نماید. کم آبی همچنین می‌تواند باعث افزایش فعالیت رحم شده و احتمال زایمان زودرس را افزایش دهد.
زایمان توسط دکتر مریم رضوی
علائم گرمازدگی در دوران بارداری
اگر باردار هستید و در طی یک روز گرم تابستانی بیرون از منزل فعالیت دارید، هر زمانی که با علائم زیر مواجه شدید به یک مرکز درمانی مراجعه نمائید و یا با اورژانس تماس بگیرید:
- احساس خستگی
- سرگیجه
- غش کردن
- عرق کردن شدید
- تند و یا کند شدن ضربان نبض
- گرفتگی عضلات
- سردرد
- حالت تهوع
- استفراغ
- بالا رفتن دمای بدن
- احساس گیجی
- لکنت زبان
- افزایش تعداد تنفس
- تپش قلب شدید
پیشگیری از گرمازدگی در دوران بارداری
- روزهای گرم در فعالیت‌های شدید شرکت نکنید.
- هنگامی که هوا گرم است به خصوص در هنگام ظهر که دمای هوا در بالاترین درجه‌ی گرما قرار دارد از بیرون رفتن خودداری نمائيد.
- به طور مرتب اخبار هواشناسی را پیگیری نمائید و فعالیت‌های بیرون از منزل را به زمان‌هایی که هوا خنک می‌شود موکول نمائید.
- زمانی که هوا خیلی گرم است پاهای خود را مقابل سیستم خنک کننده قرار دهید.
- در روزهای گرم هنگام بیرون رفتن یک اسپری با خود داشته باشید و به صورت مداوم صورت و بدن خود را با آب اسپری نمائید تا خنک بمانید.
- اگر دمای بدن شما افزایش یافته است یک کاسه را پر از آب سرد کنید و پاهای خود را داخل آن قرار دهید تا دمای بدن شما به سرعت کاهش بیابد.
- هر روز دوش بگیرید و لباس‌هایی گشاد، نخی و راحت بپوشید.
- در صورتی که با علائم گرمازدگی مواجه شدید هرچه سریعتر به یک مرکز درمانی مراجعه کنید و یا با اورژانس تماس بگیرید (تا زمانی که اورژانس برسد در یک مکان خنک که سایه دارد منتظر بمانید).
تغذیه مناسب جهت پیشگیری از گرمازدگی در طی دوران بارداری
- به صورت منظم در طی روز آب بنوشید. این موضوع را به خاطر داشته باشید که طی بارداری بدن شما به آب بیشتری نیاز دارد. ادرار تیره رنگ نشانه‌ی کمبود مایعات بدن است، بنابراین هر زمان که ادرار تیره داشتید میزان مصرف مایعات و آب را افزایش دهید.
- هنگام بیرون رفتن همیشه یک بطری آب سرد همراه داشته باشید.
- میوه و سبزیجات فراوان در طی روز مصرف کنید.
- مصرف نمک و کافئین را کاهش دهید.
- از مصرف الکل پرهیز نمائید.
کلام آخر
اکثر خانم‌ها در طی دوران بارداری با مقدار کمی افزایش دمای بدن مواجه می‌شوند و همین موضوع باعث می‌شود نسبت به دمای بالای هوا حساس‌تر شوند. در نتیجه لازم است اقدامات احتیاطی برای جلوگیری از گرمازدگی انجام شود.