سرگیجه در دوران بارداری حالتی است که در سر خود احساس سبکی میکنید، دچار ضعف می‌شوید، تعادل شما به هم می‌خورد و حس میکنید امکان دارد غش کنید. این حالت برای بسیاری از خانم‌های باردار ایجاد می‌شود. در ادامه‌ی این مقاله به بررسی علت سرگیجه، زمان مراجعه به پزشک، پیشگیری و درمان آن پرداخته می‌شود.
سرگیجه در بارداری
سرگیجه و تهوع در بارداری در برخی موارد جزء اولین علامت‌های بارداری است و از همان روزهای اول بارداری تا هفته‌ی سیزدهم شایع است. سرگیجه بنا به دلایل مختلفی در طی دوره‌ی بارداری ممکن است ایجاد شود که مهمترین آنها عبارت است از:
- تغییرات هورمونی: تغییرات هورمونی که از همان روزهای ابتدایی بارداری شروع می‌شود باعث کاهش فشار خون می‌شود، در نتیجه خون کمتری به مغز می‌رسد و این موضوع می‌تواند باعث سرگیجه شود.
- افزایش دمای بدن در دوره‌ی بارداری
- کاهش قند خون: شما در طی دوران بارداری به مواد مغذی بیشتری نیاز دارید، بنابراین باید همیشه یک میان وعده‌ی سالم همراه خود داشته باشید.
- پایین آمدن میزان آهن
همچنین خوابیدن به سمت پشت در سه‌ماهه‌ی دوم و سوم بارداری می‌تواند باعث سرگیجه شود. رشد رحم به رگ‌های خونی که به قلب منتهی می‌شوند فشار وارد کند و به همین دلیل دچار سرگیجه می‌شوید.
بیشتر بخوانید: گرمازدگی در دوران بارداری
اقدامات مراقبتی هنگام بروز سرگیجه در بارداری
به طور کلی رعایت مراقبت‌های دوران بارداری جزو مواردی است که کمک بسیاری در داشتن دوران شیرینی به مادران می‌کند. در نهایت اقدامات لازم در صورت بروز سرگیجه در این دوران شامل:
- اگر در دوران بارداری دچار سرگیجه شدید اولین کار این است که در یک مکان امن بنشینید تا از زمین خوردن جلوگیری شود.
- در صورت نیاز از کسی بخواهید که مراقب شما باشد.
- اگر لازم شد به پهلو دراز بکشید و سر خود را به سمت زانوهایتان پایین بیاورید.
- نفس‌های عمیق بکشید و اگر در فضای بسته هستید از همراهان بخواهید پنجره را باز کنند تا هوای تازه وارد اتاق شود.
- لباس‌های تنگ خود را دربیاورید و یا دگمه‌های آن را باز کنید.
- تا زمانی که سرگیجه دارید هیچ ماده‌ی غذایی و یا آشامیدنی مصرف نکنید. پس از اینکه سرگیجه بهتر شد کمی آب بنوشید و سپس یک میان وعده‌ی سبک میل کنید.
در صورتی که همزمان با سرگیجه دچار علائم زیر هستید امکان دارد هر لحظه دچار غش شوید بنابراین سریع در یک مکان امن بنشینید تا از افتادن و آسیب دیدن خود و جنین خود پیشگیری نمائید. این علائم عبارتند از: - احساس سبکی در سر
- اختلال در بینایی
- شنیدن صدای زنگ در گوش
- عرق کردن و یا احساس سرما
- تنفس سریع و غیرطبیعی
در صورتی که دچار غش شوید ممکن است تا 20 ثانیه بیهوش بمانید و بعد از آن به مدت نیم ساعت احساس خستگی و بیماری داشته باشید. تا زمان بهبودی کامل استراحت کنید و اگر بیرون از منزل هستید از یک نفر کمک بخواهید تا شما را به منزل برساند.
فیلم تولد پناه جان
اقدامات اورژانسی که در هنگام سرگیجه در زمان بارداری باید انجام داد
در صورتی که سرگیجه موجب غش کردن و یا افتادن شود، اگر به ناحیه‌ی سر آسیبی وارد شد به صورت فوری به اورژانس مراجعه کنید. اگر حس میکنید حرکت جنین پس از افتادن تغییر کرده است فورا با اورژانس تماس بگیرید و یا به بخش زایمان یک بیمارستان تخصصی مراجعه نمائید.
اگر یک خانم باردار در اطراف شما دچار سرگیجه و غش شد به آرامی او را به سمت پهلوی چپ بخوابانید و زانوی چپ را به سمت قفسه‌ی سینه بالا بیاورید. در صورتی که بیمار بعد از 1 دقیقه به هوش نیامد و یا دچار تشنج شد، همچنین در مواردی که به شکم و یا سر او آسیبی وارد شده است با اورژانس تماس بگیرید و تا رسیدن اورژانس کنار او باقی بمانید.
بیشتر بخوانید: مراقبت‌های سه ماه اول بارداری
چه زمان به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورتی که همراه سرگیجه، علائم دیگری که در ادامه به آن اشاره می‌شود را دارید باید به صورت فوری با پزشک خود تماس بگیرید و یا به یک مرکز درمانی مراجعه نمائيد. علائمی مانند:
- خونریزی واژینال
- درد در ناحیه شکم
- سرگیجه‌ی شدید که از بین نمی‌رود.
- تنگی نفس و یا احساس درد در ناحیه قفسه سینه
- ریتم نامنظم قلب و با تپش قلب
- سردرد شدید
- اختلال در بینایی مانند تاری دید
- بالا رفتن فشار خون و یا تشخیص پره اکلامپسی
پیشگیری از سرگیجه در بارداری
با انجام برخی راهکارهای ساده می‌توانید از سرگیجه در بارداری پیشگیری نمائید به عنوان مثال:
- هنگام بلند شدن از تخت، أرام بلند شوید. قبل از اینکه بایستید یک دقیقه در لبه‌ی تخت بنشینید.
- از حمام با آب بسیار گرم بپرهیزید.
- هنگام خارج شدن از وان و یا حمام، آهسته قدم بردارید.
- از ایستادن برای مدت طولانی خودداری نمائید.
- هیچ کدام از وعده‌های غذایی را حذف نکنید. حتی اگر صبح‌ها دچار حالت تهوع هستید تا جایی که می‌توانید غذا بخورید.
- به مقدار زیاد مایعات مصرف کنید.
- فعالیت‌های ورزشی سبک می‌تواند منجر به بهیود گردش خون شود، در نتیجه تا جایی که به شما و جنین فشاری وارد نشود به آرامی ورزش کنید.
- بعد از سه ماهگی از خوابیدن روی کمر خودداری نمائید.
نتیجه‌گیری
سرگیجه در دوران بارداری یکی از عارضه‌هایی است که نگرانی بسیاری را برای بانوان در این ایام ایجاد می‌کند. در این مقاله به بررسی همه جانبه آن پرداختیم