اندومتریوز چیست؟ آیا این بیماری خطرناک و کشنده است؟ علت بروز بیماری اندومتریوز چیست؟ تمامی سوالات ممکن است بعد از شنیدن اسم اندومتریوز برای فرد ایجاد شود. این سوالات با خود نگران‌های بی‌شماری را نیز به همراه دارد. در این مقاله قصد داریم به بررسی این عارضه دردناک بپردازیم تا با آگاهی کامل از این بیماری و انتخاب پزشکی خوشنام، تشخیص و در صورت وجود این عارضه درمان را آغاز کنید. همراه ما تا انتهای مقاله باشید.
اندومتریوز چیست؟
اندومتریوز (Endometriosis) یک بیماری مزمن است که در آن بافتی شبیه به بافت رحم (بافت داخلی رحم یا لایه‌ی داخلی رحم یا اندومتر) در مناطق خارج از رحم رشد می‌کند. این بافت معمولاً در مناطقی از تخمدان‌ها، لوله های رحم، سطح خارجی رحم و دیگر اعضا می‌تواند یافت شود، اما در موارد نادری ممکن است در ناحیه‌های دورتر نیز دیده شود. طبقه‌بندی اندومتریوز بر اساس شدت و محدوده گسترش بافت رحم خارج از رحم متفاوت است. در میان بحث درباره این عارضه ممکن است این سوال ایجاد شود که در صورت بروز فرد با چه علائمی مواجه می‌شود. این بیماری می‌تواند علائم متنوعی را ایجاد کند که در ادامه مقاله به آن می‌پردازیم. تشخیص اندومتریوز بر اساس تاریخچه پزشکی، بررسی علائم، سونوگرافی، لاپاراسکوپی (مشاهده مستقیم بافت رحم خارج از رحم) است.
علائم اندومتریوز چیست؟
یکی از متداول‌ترین سوالات افراد پس از مراجعه به پزشک آن است که این عارضه با چه علائم نمایان‌گر می‌شود. اندومتریوز می‌تواند با بروز نشانه‌هایی، این علامت را به پزشک دهد که آیا فرد به اندومتریوز مبتلا است یا خیر. به عبارت دیگر این سرنخ‌ها و یا نشانه‌ها می‌تواند باعث مشکوک شدن فرد به این عارضه یا نشانه‌ها باشد. باید توجه داشته باشید که با وجود این علائم نمی‌توان به طور قطع گفت که فرد دچار اندومتریوز است. در نتیجه نیاز است که در صورت بروز علائم برای بررسی دقیق‌تر به متخصص زنان مراجعه کرده تا صحت این موضوع بررسی شود. علائمی که می‌تواند این عارضه با خود به‌همراه داشته باشید شامل:
- درد شدید در دوران قاعدگی
- درد در هنگام رابطه جنسی
- خونریزی نامنظم
- خستگی
- اختلالات گوارشی
- ناباروری
فیلم عمل آندومتریوز
نکته‌ای که باید توجه داشته باشیم آن است که این علائم و یا شدت آن در همه افراد یکسان نیست و ممکن است در هر فرد بر اساس محل قرار گیری اندومتریوز و یا شدت آن متفاوت باشد. به طور مثال ممکن است فردی که به اندومتریوز شدید مبتلا است با نشانه‌ها و علائم کمی مواجه شود، این در حالی است که ممکن است در موارد خفیف اندومتریوز در یک فرد، علائم بیشتر و یا درد شدید‌تری در دوران قاعدگی همراه باشد. ناباروری یکی از پررنگ‌ترین علت‌های بروز این عارضه است. اگرچه نمی‌توان به طور قطع گفت که هر ناباروری به دلیل وجود اندومتریوز است.
راه تشخیص اندومتریوز توسط پزشک
همانطور که پیش‌تر اشاره کردیم تشخیص اندومتریوز بر اساس سابقه پزشکی، ارزیابی علائم، سونوگرافی، معاینه لاپاراسکوپی و همچنین در صورت لزوم بافت‌برداری انجام می‌شود. در ادامه توضیحاتی درباره این روش‌های تشخیص گفته شده است:
- تاریخچه پزشکی و علائم: پزشک ممکن است از شما درباره علائمی که دارید، نوع درد، شدت آن، نوع و مدت خونریزی، درد جنسی و اختلالات گوارشی سوال بپرسد. همچنین، تاریخچه قاعدگی، تاریخچه باروری و سوابق درمانی قبلی نیز مورد بررسی قرار خواهد گرفت. به طور کلی پزشک ممکن است با بررسی علائم و نشانه‌هایی که فرد گزارش می‌دهد، به تشخیص اندومتریوز نزدیک شود. این شامل درد قاعدگی شدید، درد جنسی، اختلالات گوارشی (مانند درد شکم، تغییرات در مدفوع)، ناباروری و…. می‌شود.
- معاینه فیزیکی: پزشک ممکن است با استفاده از معاینه لگنی به بررسی وجود این عارضه بپردازد. این بررسی شامل بررسی درد و حساسیت در مناطق مختلف شکم و لگن است.
- سونوگرافی: سونوگرافی بافت‌های داخلی را تصویربرداری می‌کند و می‌تواند نشان دهنده وجود اندومتر خارج از رحم باشد. سونوگرافی عموماً با استفاده از سونوگرافی ترانس‌واژینال یا ترانس رکتال (مقعدی) یا سونوگرافی ترانس‌آبدومینال (روی شکم) انجام می‌شود.
- معاینه لاپاراسکوپی: در صورتی که نتایج سونوگرافی مشخص نباشد یا نیاز به تایید تشخیص دقیق‌تر و تصویربرداری مستقیم بافت‌ها وجود داشته باشد، لاپاراسکوپی انجام می‌گردد. لاپاراسکوپی یک روش جراحی کم تهاجمی است که در آن یک دستگاه لاپارسکوپ (لوله نازکی با دوربین) از طریق یک برش کوچک در ناحیه شکم یا لگن وارد می‌شود. این روش به پزشک امکان می‌دهد تا مستقیماً بافت اندومتر خارج از رحم را مشاهده کند و بتوان تشخیص نهایی را از وجود این عارضه داد. همچنین توجه داشته باشید در مواردی که علائم شدید باشد و یا در مواقعی که درمان دارویی موثر واقع نشود و… لاپاراسکوپی تجویز می‌گردد.
با توجه به پیچیدگی تشخیص اندومتریوز، توصیه می‌شود با که به یک پزشک متخصص حاذق مراجعه کنید. متخصص ماهر می‌تواند بر اساس علائم و نتایج آزمایش‌ها، تشخیص قطعی را داده و بر اساس شدت این عارضه، بهترین رنامه درمانی را برای فرد تجویز کند.
سوالات متداول
متاسفانه تاثیر خود بیمار بر کنترل این بیماری هنوز به صورت صددرصد تایید نشده اما انجام فعالیت هایی مانند ورزش منظم، بارداری و شیردهی می‌تواند به کاهش علائم این بیماری کمک کند.
خیر، باید توجه داشته باشیم نوع درمان بر اساس شدت عارضه متفاوت است و ممکن است درمان‌هایی مانند دارو درمانی، جراحی، درمان ریشه کنی و … باشد.
نتیجه‌گیری
در این مقاله به بررسی کامل اندومتریوز پرداختیم تا با آگاهی کامل از این عارضه و نشانه‌های، بتوان در صورت بروز علائمی در اسرع وقت به بهترین پزشک و متخصص برای تشخیص قطعی و درمان، مراجعه کرد.